In de geest is “Unrest” een observatiefilm waarin de camera van Schäublin revolutionaire ideeën observeert die worden uitgewisseld in gefluister en beleefde conversatie. De film speelt zich af in het Zwitserse Juragebergte aan het einde van de 19e eeuw en concentreert zich op de ervaringen van twee hoofdpersonages: Josephine (Clara Gostynski), een Zwitserse horlogefabrieksarbeider, en Pyotr Kropotkin (Alexei Evstratov), een geograaf. Russisch geïnspireerd door de groeiende anarchistische beweging in de regio. Samen zijn ze getuige van de absurditeit van hoe sommige eigenaren van horlogefabrieken hun arbeiders behandelen. Het is een verhandelde ziektekostenverzekering, per seconde gemicromanaged in naam van de productiviteit, en een paar minuten te laat zijn kost je een uur loon. Het niet betalen van stadsbelasting kan mannen in de stemgerechtigde leeftijd hun stemrecht ontnemen, hen uit de gemeenschapsruimten houden of mogelijk in moeilijkheden verkerende mensen in de gevangenis doen belanden. Ze behoren tot de vele vernederingen die Carioca’s demoraliseren en uitputten.
Aan de andere kant is er de basisbeweging van arbeiders die andere arbeiders helpen, gelijkgestemde mensen die stemmen om hulp naar het buitenland te sturen en geld in te zamelen voor andere gemeenschappen. Zijn plichtsbesef reikt verder dan zijn achtertuin, wat meer is dan de lokale ton kan zeggen als ze zich pijn doen om hun zakken te vullen. Ten slotte beantwoordt het verhaal de vraag die de neef van Pjotr aan het begin van de film stelt: “Wat ga je winnen? Anarchisme of nationalisme?” maar de film stelt dat het een kwestie is die het opnieuw bekijken waard is.
Hoewel filosofisch boeiend, is Schäublins ‘Onrust’ zo beleefd dat onze hoofdrolspelers slechts getuigen zijn van wat er om hen heen gebeurt. Ze zijn zelden de aanzet tot enige actie, waardoor een zeer rigide weergave van het tijdperk ontstaat. Zelfs hun gezelschap – ik aarzel om het romantiek te noemen – lijkt serieus. Hoewel de vallei van St. Imier wordt beschreven als “de hoofdstad van de internationale anarchistische spincirkel”, de actie is gematigd, meestal worden ideeën uitgewisseld in gesprekken en soms worden geschillen opgelost met een gewone stemming. Soms zijn de discussies te simplistisch, vooral gezien de radicale wortels van de breuk met de meer traditionele socialistische partij vanwege haar eigen anti-autoritaire idealen ingebed in de onderliggende politiek. Ze vochten tegen de zaden van het nationalisme die generaties later Europa in de ene Grote Oorlog na de andere zouden leiden. “Onrust” is te aardig voor dat soort botsende ideeën.