Door Andrew Osmond.
Makoto Shinkai maakt sinds de jaren negentig anime, maar zijn drie meest recente films – Uw naam, Klimatiseren met jou en nu Suzume – vormen hun eigen kleine reeks. Thematisch gaan ze over natuurrampen. Tonaal hebben ze een mooie mix van spektakel, liefdesverdriet en humor. Hun komedie onderscheidt hen vooral van eerdere Shinkai-anime (probeer een grappige rol te vinden in tuin van woorden of 5 centimeter). Commercieel zijn het binnenlandse kaskrakers, die tot nu toe in de top tien van meest opbrengende Japanse films in Japan staan. Veel kijkers zullen ze beschouwen als de “definitieve” Shinkai-films, met alles wat hij deed voordat hij in de leer ging.
Deze drie films zijn echter ook uitzonderlijk bedreven in het omgaan met hun respectievelijke hoofdpersonages en het ondermijnen van onze verwachtingen. In wat volgt, neem ik aan dat de lezers het gezien hebben Uw naam Het is verwering, dus er zullen SPOILERS zijn voor beide. Voor Suzumespoilers zullen heel klein zijn, hoewel sommige lezers de laatste paar paragrafen liever overslaan.
Lang geleden Uw naam, zette Shinkai jongens, meisjes en hun verlangen naar elkaar op de eerste plaats. Dat is een voor de hand liggende motor voor een verhaal, zoals het is in niet-Shinkai-anime, sinds Miyazaki’s Laputaeen van Shinkai’s favorieten, voor Satoshi Kon’s millennium actricewiens moordende laatste regel kijkers laat discussiëren of het een romance is.
In Shinkai’s vroege films zet hij soms het perspectief van het meisje op de voorgrond, soms dat van de jongen, en soms verandert hij ze in een duet. In tuin van woordendat Shinkai direct daarvoor deed Uw naam, filmt hij de eerste helft van de film geheel door de ogen van een naïeve student, Takao. Er wordt ons getoond hoe hij de mooie en elegante vrouw in het Shinjuku-gyoen-park als een voortreffelijk mysterie ziet. “Voor mij vertegenwoordigt ze niets minder dan ‘s werelds eigen geheimen”, zegt hij. Het zit er prima in Tuin dat we op de hoogte zijn van het standpunt van de vrouw, hoewel sommige informatie nog steeds wordt achtergehouden totdat Takao het ontdekt.
tuin van woorden het is geen “twist” -verhaal; het verspreidt gewoon informatie op een sluwe manier. Shinkai Twist Movie is de volgende, Uw naam. Ik neem aan dat de lezers bekend zijn met het verhaal, dus ik zal het niet in detail samenvatten. Maar als je het een tijdje niet hebt gezien – het opende zeven jaar geleden in Groot-Brittannië – ga het dan eens bekijken als het verhaal werkt.
Het eerste kwartier neemt het standpunt in van het meisje, Mitsuha, dat haar leven vestigt in het bergstadje Itomori. Dus VS Doorgaan om haar te volgen in Tokio, alleen nu zit ze in het lichaam van iemand anders, de jongen Taki. Dit zorgt natuurlijk voor een zeer ongebruikelijke kijkervaring. Onze hoofdrolspeler ziet er nu totaal anders uit en klinkt er totaal anders, dus we moeten onszelf eraan herinneren dat “zij” dezelfde persoon is.
Bijna een half uur voordat we kennis maken met de echte en zeer verwarde Taki, die soms in zijn eigen lichaam zit, soms in die van Mitsuha. De film gaat de duetfase in en laat de jonge mensen en hun overlappende levens zien terwijl zij en het publiek verbijsterd blijven. Er is bijvoorbeeld een scène waarin Taki-as-Mitsuha de familie van het meisje de berg op vergezelt naar een heiligdom. Het script maakt duidelijk dat het “echt” Taki is, maar nu is hij volledig verschoven naar Mitsuha’s leven en familie die in de eerdere scènes was vastgesteld.
Dan verdwijnt Mitsuha plotseling uit de geschiedenis als Taki niet meer in haar leven komt. Het volgende deel van de film is Taki’s zoektocht, terwijl hij probeert uit te vinden waar Mitsuha City is. En toen… ontdekten hij en wij dat Mitsuha, haar vrienden en familie, waren allemaal samen doodgedood door een vallende komeet drie jaar geleden.
Het is een prachtig geconstrueerde draai, die een steek uit de oude geschiedenis nieuw leven inblaast (“Hij was de hele tijd een geest!”). En een van de belangrijkste redenen waarom het zo goed werkt, is omdat Mitsuha’s perspectief centraal staat in de eerste paar scènes; het is te veel haar geschiedenis. Uw naam en minder Het zesde Zintuig Wat Psycho. Het kost tijd en moeite om een boeiende hoofdrolspeler te creëren en haar vervolgens te vermoorden met nog meer dan de helft van het verhaal te gaan.
Natuurlijk is Mitsuha dat niet onherroepelijk dood, en het publiek investeert al snel in Taki’s pogingen om haar te redden, terwijl Shinkai blijft spelen met de verwarring van standpunten. Er is een flashback waarin Taki intieme details van Mitsuha’s leven ziet, inclusief haarzelf. verjaardag. Later, terwijl hij Taki wanhopig de berg op trapt in Mitsuha’s lichaam, “lekken” Mitsuha’s herinneringen in zijn hoofd, dus beleeft hij hun eerste ontmoeting (in Tokio) opnieuw vanuit het standpunt van Mitsuha.
Dit deel is verwarrend bij de eerste bezichtiging, een fout van de film. Maar het zorgde er ook voor dat sommige kijkers het opnieuw bekeken, en dat is het opnieuw bekijken Uw naamDe elegantie van wordt echt duidelijk. Het is net als klassieke misdaadfilms, die routinematig laten zien dat identiteiten zich vermengen en overdragen, elkaar kruisen. In de openingsmomenten van zijn film uit 1951 Vreemdelingen in een treinAlfred Hitchcock belichaamde het idee met een beeld waar Shinkai dol op zou zijn geweest: convergerende treinrails.
Dit motief is zo sterk dat veel van de Uw naam‘s “problemen” doen er weinig toe. Je zou bijvoorbeeld kunnen klagen dat Taki en Mitsuha ongelooflijk snel verliefd worden. Maar als we ze zien elkaars leven leiden, is dit zo onredelijk? De film is ook scheef omdat we Taki weinig zien leven als Mitsuha, maar daarom is de wending zo krachtig – op dit punt identificeren we als Mitsuha. Voor de goede orde, Taki’s handelszijde zou worden ingevuld in een derivatenboek, Uw naam: Andere kant (analyse).
Klimatiseren met jou, de volgende film van Shinkai, mist deze openlijke wendingen. De manier waarop hij met de hoofdpersonen omgaat heeft dat echter wel Uw naamhet is sluw. Een groot deel van de film is geframed vanuit het standpunt van het jongenspersonage, Hodaka; en toch construeert Shinkai het verhaal om het meisje, Hina, een onafhankelijke realiteit te geven. Met name de eerste scène toont Hina, niet Hodaka (dit is wanneer ze in het ziekenhuis ligt met haar stervende moeder en wordt opgeroepen naar de wereld erboven). Het is waar dat de vertelling van Hodaka aanwezig is, maar hij vertelt het ons haar verhaal, niet hij.
Je zou wat volgt een ‘jongen redt meisje’-verhaal kunnen noemen, behalve dat er zoveel details zijn die het ondermijnen. Denk aan de openingsscène waarin Hodaka roekeloos een (echt) pistool gebruikt om Hina te redden van een smerig yakuza-type. De scène verwijst naar de fantasieën van de mannelijke tiener in Vanger in de rogge, het boek dat Hodaka bij zich heeft. Zoals ik schreef in een reactie op NEO tijdschrift, “Hodaka rent weg met Hina, en ze hekelt hem voor zijn roekeloosheid. In plaats van verdedigend te schreeuwen, stort Hodaka voor haar in elkaar tot een slappe lap. Deze jongen wil stoer doen, maar heeft geen echt machismo. Zelfs op zijn boosste of meest wanhopige moment wordt hij duidelijk gedreven door angst.”
Deze machtsverhouding zet zich voort in wat er daarna gebeurt. “Hina heeft medelijden met de jongen en onthult haar magie – het vermogen om de wolken erboven te scheiden en de zonnestralen te laten vallen, gewoon door te bidden. Hodaka accepteert zijn macht onmiddellijk, in een andere Shinkai-reflectie over wat tieners zijn zien zoals magie. Voor Hodaka is het geweldig om te zien hoe een mooi meisje het weer beheerst; maar wat is Echt Het verbazingwekkende voor een tiener is dat het meisje hem tolereert en geniet van zijn gezelschap.”
Dit is ook waar Shinkai een kleine verhaaltruc bedenkt. Hina zegt in deze scène dat ze iets ouder is dan Hodaka; met andere woorden, zij is zijn oudste. Dit wordt verondersteld in veel van wat volgt, alleen om de leugen op een cruciaal moment aan het licht te brengen en de aandacht te vestigen op de kracht van veronderstelde verhalen. Juist, het moment waarop Hodaka beseft dat hij de senior partner was, is ook het moment waarop Hodaka besluit dat hij hij kan red Hina, hij hij moet Heil Hina. Uiteindelijk wel; maar dit keerpunt komt pas nadat Hina heeft laten zien slimmer en sterker te zijn Het is moediger dan hij is, en hij kan hun leeftijdsverschil niet eens als excuus gebruiken!
In Suzume, wordt de grootste wending van de film met betrekking tot de hoofdpersonen onthuld in de trailers, maar als je onaangeroerd wilt blijven, stop dan met lezen. Aan het begin van de film ziet de titulaire student, woonachtig aan de kust van Kyushu, een ongelooflijk knappe jongeman. Deze vreemdeling heet Sota en is ongeveer tien keer zo volwassen als Hodaka en Taki samen. In een spectaculair toneelstuk helpt Suzume Sota een magische deur te sluiten om wilde, gevaarlijke magie binnen te sluiten.
En dan… wordt Sota omgevormd tot een polikliniek. stoel en zo blijft het. Ik zal niet onthullen of Sota is teruggekeerd, maar het is een buitengewoon grappige “boy meets girl” -ondermijning. Het is nog leuker als je je herinnert hoe teleurstellend deze trucs in animatie kunnen zijn. In 2009 introduceerde Disney zijn eerste Afro-Amerikaanse geanimeerde heldin, Tiana De prinses en de Kikker, gewoon om haar te draaien in een kikker voor het grootste deel van de film. Sota, aan de andere kant, eindigt met veel meer emotie en kracht in stoelvorm dan hij ooit zou kunnen hebben als een bishonen. Met andere woorden, Sota is veel minder hout dan een stoel.
Maar Suzume het gaat verder dan dat. Suzume en Sota zijn bewonderenswaardig loyaal en toegewijd aan elkaar, maar het meisje-ontmoet-jongen, meisje-ontmoet-stoel ding is hoe dan ook een vals front. De belangrijke relaties in Suzume zijn allemaal vrouwen, in een film die bijna volledig vanuit vrouwelijk perspectief wordt verteld. Dat zei ik in het begin Suzume lijkt de reeks films voort te zetten die begon met Uw naam Het is verwering. Maar het kan ook beginnen volgende fase van Makoto Shinkai-films.
Andrew Osmond is de auteur van 100 animatiefilms.