Als jonge academicus was J. Robert Oppenheimer getuige van de begindagen van het veld dat bekend staat als kwantummechanica. Dit was meer dan een nieuwe wetenschap, beweert een van Oppenheimers medewerkers, maar een ‘nieuwe manier om de werkelijkheid te begrijpen’. Je kunt je voorstellen dat Christopher Nolans oren spitsten bij die zin. Als regisseur is hij vooral toegewijd aan films die nieuwe manieren bieden om de werkelijkheid te begrijpen; doorbreek en overweeg de rigide regels van tijd en ruimte, overweeg de aard van het menselijk bewustzijn en onderbewustzijn.
Nolans onderwerp binnen Oppenheimer is iets rechttoe rechtaan dan sommige van zijn fantasierijkere thrillers – het is een biopic over het titelpersonage, de wetenschapper en academicus die algemeen wordt beschouwd als de vader van de atoombom – maar de structuur is net zo bochtig en complex als Nolan ooit heeft gezien. . Het snijdt tussen verschillende tijdlijnen (sommige in kleur en sommige in zwart-wit) om de opkomst en ondergang van Oppenheimer in het openbare leven te beschrijven. Op sommige punten, Oppenheimer springt behendig tussen vier verschillende maar tegelijkertijd verbonden tijdsgebieden, die elk verschillende aspecten van Oppenheimers verhaal weerspiegelen. Met een lengte van drie uur en tientallen sprekende rollen moet het de zwaarste en meest ambitieuze film van $ 100 miljoen zijn die een studio midden in de zomer in jaren heeft uitgebracht.
In het middelpunt van dit alles – de kern waar elk deeltje in dit epische verhaal om draait – staat Cillian Murphy, die een transformerende voorstelling levert boordevol humor en nauwelijks ingehouden emotie. (Hij lijkt of klinkt ook helemaal niet als de man die we kennen uit films als 28 dagen later, Zonlicht, rood oogen Nolan zelf vleermuis Man Begin.) Oppenheimer, een nieuwsgierige intellectueel met liberale politieke neigingen en een afkeer van dogmatisch denken, associeerde (en deed in sommige gevallen veel meer dan associëren) met de communisten in zijn vroege jaren, iets dat uiterst belangrijk zal worden wanneer de Amerikaanse regering de noodzaak erkent om een atoombom voor de nazi’s, en de militair die de leiding heeft over het project (Matt Damon) identificeert Oppenheimer als de meest gekwalificeerde kandidaat om een dergelijke inspanning te leiden.
Damons generaal Groves dringt aan op de benoeming en veiligheidsmachtiging van Oppenheimer, en Oppenheimer verzamelt op zijn beurt enkele van de beste wetenschappelijke geesten van de 20e eeuw om te bouwen wat zijn team ‘de gadget’ noemt. De inspanning (spoiler alert) is succesvol en Oppenheimer’s rol in het Manhattan Project maakt hem tot een van de beroemdste mannen ter wereld. Maar in de jaren na de Tweede Wereldoorlog brengt Oppenheimers verleden hem op gespannen voet met de regering-Eisenhower en de Red Scare. Wanneer zijn veiligheidsmachtiging moet worden verlengd, belegt de Atomic Energy Commission een hoorzitting die alleen lijkt te bestaan om hem in diskrediet te brengen en te schande te maken vanwege zijn politieke voorkeuren.
Nolans scenario, gebaseerd op de bekroonde biografie Amerikaanse Prometheus door Kai Bird en Martin J. Sherwin, rangschikt deze hoorzittingen bovenop en tussen Oppenheimer’s werk in Los Alamos – en voegt vervolgens een extra tijdlijn toe die enkele jaren na de hoorzittingen is vastgesteld, tijdens de bevestiging van de Senaat voor een collega van Oppenheimer, Lewis Strauss (Robert Downey Jr.), die dreigt nog meer geheimen over Oppenheimer prijs te geven. Verleden en heden botsen vaker in elkaar Oppenheimer dan in Nolan Beginselwat een film was over een technologie die de mensheid in staat stelde om entropie om te keren.
ZIE MEER INFORMATIE: Alle films van Christopher Nolan, gerangschikt van slechtste naar beste
Dit is een keuze die in eerste instantie schokkend is, maar gaandeweg wordt het doel duidelijk OppenheimerDe bredere thema’s van hoe zorgvuldig overwogen acties vaak onvoorziene en onbeheersbare gevolgen hebben – zoals de rimpelingen in een plas water die Oppenheimer in de eerste scène van de film waarneemt. De gecompliceerde structuur helpt Nolan ook om te blijven Oppenheimer om een meer traditionele (lees: saaie) biopic te worden. Door de triomfen en tragedies van deze man naast elkaar te plaatsen, laat hij ook zien dat ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn – nogmaals, wat de ideeën van de film over kettingreacties onderstreept.
Murphy’s Oppenheimer bespreekt af en toe de theoretische mogelijkheid van wat we nu kennen als zwarte gaten. Voorafgaand aan zijn tijd in Los Alamos schreef hij een paper over het bestaan van “donkere sterren” die zoveel zwaartekracht bevatten dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen – en daarom kunnen we ze niet met het blote oog zien. Maar de sterren erin Oppenheimer zijn duidelijk zichtbaar en blijven tot het einde van de film scène na scène verschijnen. Sommigen, zoals Dane DeHaan, spelen kleine maar belangrijke bijrollen (in zijn geval die van een militair die aan het Manhattan-project werkt en later een belangrijke figuur werd in de pogingen van de regering om Oppenheimer in diskrediet te brengen). Andere grote talenten verschijnen in cameo’s die zo klein zijn dat ze niet eens als verheerlijkt kunnen worden gekarakteriseerd. (Gary Oldman spreekt langzaam de dankwoorden van Harry S. Truman uit namens een natie die Oppenheimer dankbaar is tijdens een gespannen bezoek aan het Oval Office.)
Die bekende gezichten – Alex Wolff! Tony Goldwin! Benny Saffie! David Dastmalchian! Matthew Modine! David Krumholtz! Alden Ehrenreich! Jason Clark! Jos Hartnet! Kenneth Branagh! Jack Quaid! James Urbaniak! – Te doen Oppenheimer “That Guy”‘s meest indrukwekkende acteertalent op het scherm van de 21e eeuw. Maar ze dienen ook een praktisch doel. In de carrière van Oppenheimer en diverse post-Manhattan Project-schandalen zijn er zoveel grote spelers dat het vrijwel onmogelijk wordt (althans voor een leek als de jouwe) om ieders namen en historische rollen te onthouden. Door de acteurs in deze rollen te kunnen herkennen, blijft de basis van het drama duidelijk.
Soms botsen de poëtische visuele bloei van Nolan met de verklarende neigingen van deze personages. Er zitten veel toespraken in Oppenheimer over patriottisme, loyaliteit en moraal; sommige werken, terwijl andere een beetje overbodig lijken wanneer ze worden gepresenteerd tegen de achtergrond van Nolans complexe montageschema en verbluffende beelden. (De laatste stelling van de film is vrij duidelijk lang voordat Oppenheimer het zelf uitlegt in de laatste scène.)
Amerikaanse Prometheus het was meer dan 700 pagina’s lang; in die zin kunnen we de drie uur echt overwegen Oppenheimer een werk van opmerkelijke beknoptheid. Maar zelfs na drie uur zijn er een paar mensen in dit verhaal die meer aandacht verdienen, met name Emily Blunt als Oppenheimer’s vrouw Kitty, die een fascinerend leven had voordat ze hem zelfs maar ontmoette op een etentje. Oppenheimers complexe relatie met Kitty – en zijn gedeelde relatie met een vurige, emotioneel gestoorde communist gespeeld door Florence Pugh – doemt groot op in Oppenheimers hoofd, maar neemt weinig van de werkelijke speelduur in beslag.
Afgezien van deze kleine schatjes, Oppenheimer het is slim, niet-IP-gebaseerd beeldmateriaal op een schaal die we gewoon niet meer in theaters zien – vooral half juli. In deze tijd van het jaar zijn we zo gewend aan films vol explosies dat we er ongevoelig voor zijn geworden. Oppenheimer het bevat eigenlijk maar één bom – waarvan we het lot kennen van de ster – maar het is verrassend hoeveel drama deze explosie veroorzaakt, omdat Nolan zo duidelijk laat zien wat het betekende, niet alleen voor Oppenheimer, maar voor de hele wereld. Alles over Oppenheimer herinnert aan de beschrijving van het licht van het titelpersonage voor een klas met studenten. Licht, legt hij uit, kan worden opgevat als een golf en een deeltje.
“Het is paradoxaal”, haalt hij zijn schouders op, “maar het werkt.”
BEOORDELING: 8/10
De beste films op basis van kranten- of tijdschriftartikelen
Deze geweldige films zijn geïnspireerd door het harde werk van journalisten die voor kranten of tijdschriften schrijven.